Deze vraag wordt ons natuurlijk vaak gesteld. Vrijmetselaren zijn op zoek naar zingeving in het leven en streven ernaar het beste uit zichzelf naar boven te halen, een beter mens te worden dan hij al is. Vanuit die invalshoek zou een algemene omschrijving van Vrijmetselarij als volgt kunnen luiden:
‘Vrijmetselarij is een levensschool, waar vrijmetselaren leren om te gaan met levensbeschouwelijke vraagstukken. Vrijmetselarij is niet dogmatisch; het gééft geen antwoorden, maar ondersteunt de vrijmetselaar om zélf, samen met andere vrijmetselaren, die antwoorden en inzichten te zoeken. Vrijmetselarij omvat de individuele beweegredenen, de wereld waarin wij ons bewegen en de plaats van ons denken en doen in het grotere geheel.
Vrijmetselarij wordt beoefend in inwijdingsgenootschappen (loges) waarvan de leden via rituelen en symbolen zelfstandig werken aan hun geestelijke ontwikkeling.
Inwijding en ritueel
Een inwijdingsritueel is het geheel van handelingen waarin de op te nemen kandidaat via symbolen en symbolische handelingen leert zijn diepste wezenskern te naderen.
Symbolen
Bekende vrijmetselaarssymbolen zijn de tempel van Salomo, ook wel tempel der mensheid genoemd, passer en winkelhaak en de ruwe steen.
Tempel en ruwe steen
De tempel is de symbolische aanduiding van zowel de mens als van wereld en het leven als geheel. De ruwe steen is symbool van de vrijmetselaar zelf, de niet volmaakte mens. Door aan de ruwe steen te werken, vormt zich de kubieke steen, de volmaakte mens, geschikt om te worden ingepast in de tempel der mensheid.
Loge
De vrijmetselaars komen samen in werkplaatsen of loges. De meeste bijeenkomsten zijn zogenaamde comparities. Hierin worden ervaringen uitgewisseld en ideeën met elkaar besproken. Deze bijeenkomsten vinden vaak in een gewone vergaderruimte plaats.
Voor de uitvoering van de inwijdingsrituelen komen de leden bijeen in de tempel of logeruimte.
Inwijdingen
Het geheel van inwijdingen in de vrijmetselarij bestaat uit de inwijdingen in de drie graden van Leerling, Gezel en Meester.
De drie graden symboliseren de drie opeenvolgende stadia van geestelijke ontwikkeling van de mens.
LEERLING
In de eerste graad wordt de kandidaat aangenomen als leerling vrijmetselaar. Van hem wordt verwacht dat hij werkt aan het verwerven van zelfkennis.
GEZEL
Meestal na een periode van één jaar wordt de leerling tot de tweede graad, die van gezel, bevorderd. Daarin is zijn streven gericht op de samenwerking met zijn medebroeders en op zijn handelen in de samenleving.
MEESTER
Weer een jaar later wordt de gezel verheven tot meester vrijmetselaar. In deze derde graad gaat het om de bereidheid tot het brengen van offers, liefde voor de medemens en het nemen van de totale verantwoordelijkheid voor het doen en laten in deze wereld.
Waarden van de vrijmetselaar
De vrijmetselaar erkent de hoge waarde van de menselijke persoonlijkheid, de gelijkwaardigheid van alle mensen, ieders recht om zelfstandig te zoeken naar waarheid en ieders verantwoordelijkheid voor zijn doen en laten. Vrijmetselarij is wars van dogma’s.
Vrijmetselarij is geen godsdienst. Vrijmetselaren geven zelf inhoud aan de gebruikte symbolen. Er wordt binnen de ritualen van de vrijmetselarij niet gesproken van God. Men gebruikt wel het symbool Opperbouwmeester van het Heelal om de eerste oorzaak aan te duiden.
